Ülke Dışı Faaliyetler
· Uluslararası işletmelerin uluslararası pazara giriş yöntemleri;
o İhracat; Doğrudan ihracat, Dolaylı ihracat
o Doğrudan yabancı yatırım
o Ortaklıklar; Lisans anlaşması, Franchising, Joint venture, Yönetim sözleşmesi, Anahtar teslim projeler
· İhracat: Uluslararası ticaretin en eski, en düşük riskli, en kolay ve en tercih edilenidir.
· Franchising: Genellikle hizmet sektöründe rastlanan bir ortaklık türüdür. Örneğin; Mc Donald’s Hilton otelleri, Pizza hut, Burger king vs.
· İşletmeleri ülke dışında faaliyet göstermeye iten nedenler;
o Ülke dışındaki fırsatlar
o Sermaye birikimi
o Yabancı sermayenin teşvik edilmesi
o Ticaret engellerinin kaldırılması
· Doğrudan ihracat: Yerli firmanın ülke içinde ürettiği ürünleri doğrudan yabancı müşterilere satmasına denir.
· Dolaylı ihracat: Özel bir uzmanlık gerektirmez ve diğer ülke dışı faaliyetlere göre çok kolaydır.
· Royalte: Lisans anlaşmasına, lisansiye (lisans alan) firmanın satılan her ürün için lisansöre (lisans veren) ödediği paradır.
· Join Venture: Yabancı bir işletmenin yerli bir işletmeyle ortak bir şekilde yeni bir işletme kurmalarıyla gerçekleşir.
Uluslararası İşletmelerde Örgüt Kültürü
· Örgüt kültürü: İşletmenin her üyesinin uyum göstermesinin beklendiği öğeler, paylaşılan değerler bütünü olarak tanımlanır. Özellikleri; soyuttur, öğrenilir, değişebilir,paylaşılır ve çeşitli ihtiyaçları giderme özelliği vardır.
· Uluslararası işletmelerde temel olarak dört örgüt kültürü vardır. Bunlar;
o Aile örgüt kültürü
o Eyfel kulesi örgüt kültürü
o Kılavuz ok kültürü
o Kuluçka makinesi kültürüdür.
· Aile kültürü: Hiyerarşi ve uyuma vurgu yapan, güç odaklı olan ve Türkiye, Pakistan gibi ülkelerde sıklıkla görülen bir örgüt kültürüdür (Kurtlar vadisindeki Tataroğlu şirketinde olduğu gibi).
· Eyfel kulesi kültürü: Değişimin kaçınılmaz olduğunda, olaylara yaklaşımında genellikle başarısız olan örgüt kültürüdür (büyük şirketlerdeki, önüne bir iş verirler akşama kadar onu yaparsın. Onun dışında parmağını bile oynatmazsın).
· Kılavuz ok kültürü: Değişimin hızlı olduğu örgüt kültürüdür. Oryantasyona ve işyerinde eşitliğe vurgu yapar. ABD ve İngiltere’de ileri teknoloji şirketlerinde kullanılır (american chopper dizisindeki gibi).
· Kuluçka makinesi kültürü: Değişimin hem hızlı hem ani olduğunda kullanılan örgüt kültürüdür. Bireysel yönelime ve iş yerinde eşitliğe vurgu yapar. Silikon vadisi Kaliforniya ve İskoçya’da yeni kurulan uluslararası işletmelerde görülür (Antitrust filmindeki çalışanlar gibi).
· Takım geliştirme aşamaları sırasıyla;
o Giriş aşaması: Güven oluşturma ve takım başlılığının geliştirilmesine önem verme,
o Hareket aşaması: Sorunların belirlenip analiz edilmesi,
o Çalışma aşaması: Karar alınması ve uygulanmasına önem verir
Uluslararası İşletmelerde Etik
· Etik: Hangi davranışın doğru, hangilerinin yanlış sayılacağına ilişkin değerler bütünüdür.
· Etik davranış: Ahlak standartlarına uygun davranıştır.
· Üç temel etik kuram vardır. Bunlar; Sonuç temelli, Kural temelli ve kültürel kuramdır. Etik kuramların özellikleri;
o Sonuç temelli kuram daha çoğulcu, toplumcu, somut ve çıkarcıdır.
o Kural temelli kuram daha soyut ancak mutlaktır. Sorumluluk bireye değil kural koyana aittir.
o Kültürel kuram daha esnek ve görelidir.
· Sonuç temli kuramlar: Sonuç temelli kuramın yaratıcılık yaklaşımına göre; İşçi sayısı ile işçi ücreti çarpımı büyük olan firma, küçük olan firmaya göre daha etiktir.
· Kültürel kuram: Örneğin; yerel işletmelerde personelin işe geç gelmesinin yadırganmadığı bir ülkede uluslararası işletmenin bu duruma uyması ve etik davranış olarak kabul etmesi bir kültürel kuramdır.
· Etik kuramların son aşaması uluslar arası etik kodlardır. Bunlar;
o Eşitlik
o Adalet
o Bireysel hak ve özgürlükler
o Global yararlar
· Çekirdek insani değerler: Batının bireysel özgürlük ve insan hakları, Japon’ların Kyosei, Hinduların Dharma, Müslümanların Zekat kavramları çekirdek insani değerlerdir.
· “Roma’dayken Romalı gibi yap”: Ahlak kurallarının göreli olması nedeniyle yabancı işletmenin yerel kültüre uyum sağlaması gerektiği anlamına gelir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder